Καταρχάς τι ακριβώς εννοούμε “μικρή επιχείρηση”; Για εμένα είναι ξεκάθαρο ότι είναι αυτή που έχει από 1 έως 10 εργαζόμενους (μαζί με τον ιδρυτή) και έναν κύκλο εργασιών (τζίρος) που δεν ξεπερνάει το 1 εκατομμύριο ευρώ.
95% των εταιρειών στην Ελλάδα είναι και παραμένουν μικρές.
Θα αναλύσουμε σε άλλον οδηγό τους κινδύνους της ανάπτυξης μίας μικρής επιχείρησης από τη βρεφική ηλικία ως την εφηβεία και μετά στην ενηλικίωση, αλλά προς το παρόν αυτό που μας απασχολεί τώρα είναι η… γέννηση. Και ο τοκετός είναι σχεδόν πάντοτε φυσιολογικός και ένα θαύμα.
Το να δημιουργείς μία επιχείρηση από το μηδέν, είναι κάτι το αξιοθαύμαστο. Το αν θα παραμείνει έτσι, εξαρτάται από πολλούς παράγοντας αλλά κυρίως από εσένα.
Για να ξεκινήσεις όμως χρειάζεσαι ένα κεφάλαιο, το οποίο είναι ο κύριος λόγος που οι περισσότεροι δεν ξεκινούν να υλοποιούν την ιδέα τους.
Ισχύει αυτό; Ενάντια σε αυτό που ισχυρίζονται οι περισσότεροι, εγώ θα έλεγα ότι δεν ισχύει ή έστω δεν ισχύει σε μία συντριπτική πλειοψηφία επιχειρηματικών ιδεών.
Γιατί όμως; Γιατί για να ξεκινήσεις μία μικρή επιχείρηση δεν χρειάζεσαι παραπάνω από μερικές χιλιάδες ευρώ.
Δεν χρειάζεσαι πολυτελή γραφεία, προσωπικό, λογιστές και νομικούς συμβούλους, δεν χρειάζεσαι καν να προ-πληρώσεις για να παράξεις τα προϊόντα που θέλεις να πουλήσεις.
Στις Υπηρεσίες δε, τα πράγματα είναι ακόμη πιο απλά και οικονομικά, καθώς μία ιστοσελίδα, ένα τηλέφωνο κι ένα laptop είναι όλα όσα πιθανόν να χρειαστείς στο ξεκίνημα σου.
Αλλά να υποθέσουμε ότι θέλεις να ξεκινήσεις μία επιχείρηση (σκοπίμως δεν λέω εταιρεία) η οποία το αρχικό κεφάλαιο, το έχεις υπολογίσει στις €20.000 κι εσύ έχεις μόνο τις €10.000. Για χάρην ευκολίας ας υποθέσουμε ότι έχεις δίκιο και έχεις υπολογίσει τα πάντα σωστά. Επόμενη λογική ερώτηση θα ήταν, πως βρίσκεις το υπόλοιπο ποσό;
Λάθος. Η λογική ερώτηση είναι: πως μπορώ να ξεκινήσω με τις €10.000 που έχω;
Σε οποιαδήποτε περίπτωση το μόνο που χρειάζεσαι να ξεκινήσεις το ο,τιδήποτε είναι ένα σημειωματάριο και ένα στυλό (το μολύβι είναι το προσωπικό μου φετίχ αλλά δεν το κάνω και θέμα).
Τι χρειάζεται να υπολογίσουμε:
– Κόστος πρώτων υλών για τη δημιουργία πρωτοτύπων.
Μπορώ να δημιουργήσω μόνο το πρωτότυπο και τα υπόλοιπα να τα κάνω με photoshop; Αν ναι, τότε κάνω αυτό και γλιτώνω πολλά χρήματα για κάτι που δεν ξέρω αν θα πουλήσει.
– Κόστος “ύπαρξης”: το website είναι απαραίτητο καθώς πλέον καθιστά την ύπαρξη της επιχείρησης. Δεν χρειάζεσαι μία εταιρεία software development, ένα απλό και λειτουργικό wordpress αρκεί.
Το brand ID είναι απολύτως απαραίτητο αλλά δεν χρειάζεται να το χτίσεις από την αρχή.
Μπορείς κάλλιστα να ξεκινήσεις με κάτι βασικό που μπορεί να δημιουργήσει μία φίλη σου με ταλέντο στο σχέδιο και να το φτιάξεις αργότερα όταν όντως θα έχεις μία επιχείρηση.
– Γραφείο δεν χρειάζεσαι. Αυτό που χρειάζεσαι όμως είναι ένας οποιοσδήποτε χώρος που θα αισθάνεσαι ότι μπορείς να συγκεντρωθείς και να είσαι παραγωγικός.
Ακόμη και μία θέση στην τραπεζαρία του σπιτιού σου μπορεί να σου δημιουργήσει αυτήν την αίσθηση, αρκεί εσύ νιώθεις εκεί…επαγγελματίας. Ακόμη και να χρειάζεσαι έναν χώρο που θα λειτουργεί ως εργαστήριο, νοίκιασε μία φτηνή αποθήκη, βάλε προσωπική εργασία και διαμόρφωσε αυτόν τον χώρο σαν να είναι το βασίλειο σου.
Έτσι σίγουρα θα έχεις να λες μία ημέρα ότι ξεκίνησες την επιχείρηση σου στην κουζίνα του σπιτιού σου ή σε μία αποθήκη της κακιάς ώρας. Γαματοσύνη.
– Προσωπικό: εδώ δεν έχεις έναρξη, πως μπορείς να έχεις και προσωπικό; Για να σου πω την αλήθεια, θα (πρέπει να) αργήσεις να προσλάβεις προσωπικό.
Εγκατέλειψε την ιδέα ότι δικαιώνεσαι από τον αριθμό των υπαλλήλων που απασχολεί η επιχείρησή σου σε οποιοδήποτε στάδιο κι επικεντρώσου σε αυτά που πραγματικά μετράνε, όπως πχ το κέρδος, άρα και η βιωσιμότητα της επιχείρησης σου.
Για αρχή να είσαι προετοιμασμένος ότι θα κληθείς να αναλάβεις κάθε πιθανό ρόλο είναι απαραίτητος για να ξεκινήσεις την επιχείρηση σου. Τίποτα δεν είναι αυτό που δεν θα μπορείς να μην κάνεις.
Δεν περιμένει κανείς ότι θα παίζεις όλους τους ρόλους καλά, αρκεί να είσαι δυνατός στους μοναδικούς ρόλους που θα κρίνουν την αρχική επιτυχία της επιχείρηση σου: πωλητής και marketer.
Ξαναδιάβασε την τελευταία πρόταση κι αν παρατήρησες αντιδράσεις στην έκφραση σου, τότε σταμάτα να διαβάζεις ή συνειδητοποίησε από τώρα ότι χωρίς έστω μία πώληση δεν έχεις επιχείρηση.
Χωρίς την ικανότητα του πωλητή (μην ανησυχείς, δεν χρειάζεται να έχεις γεννηθεί με αυτήν, μια χαρά την αποκτάς στην πορεία) δεν θα μπορέσεις ούτε να ξεκινήσεις, ούτε να αναπτυχθείς, αρκεί να καταλάβεις ότι τα πάντα στη ζωή είναι πώληση.
Όπως και το να βάλω τα παιδιά μου νωρίς για ύπνο, πώληση είναι. Πρέπει να τους κάνω να καταλάβουν ότι αυτό είναι για το κοινό μας καλό, άρα πρέπει να τους πουλήσω αυτό που εγώ θεωρώ καλό για εκείνους και για εμένα. Win-win θα έλεγα, αν και εκείνα μάλλον θα διαφωνήσουν….
– Αν όμως οπωσδήποτε η επιχείρηση σου σε αυτό το στάδιο χρειάζεται την εργασία ή την τεχνογνωσία κάποιου άλλου, τότε ή πλήρωσε μόνο για το παραγόμενο έργο ή σκέψου να συνεταιριστείς με εκείνον/η που είναι απαραίτητη στην αρχή και στη συνέχεια της επιχείρησης σου.
Προσοχή: μην προχωρήσεις σε συνέργια/συνεταιρισμό με κάποιον αν δεν διαβάσεις πρώτα τον οδηγό για αυτό εδώ [[link αργότερα εδω]]
– Έναρξη επιχείρησης: ποια επιλογή εταιρικής μορφής να επιλέξεις; Ατομική, Ο.Ε, ΙΚΕ, Α.Ε; Λοιπόν, σου έχω νέα. Δεν χρειάζεσαι καμία σε αυτή τη φάση.
Αυτό είναι κάτι που θα σε απασχολήσει εάν κι εφόσον έχει αποδειχθεί ότι κάποιοι εκεί έξω θέλουν να αγοράσουν το προϊόν ή την υπηρεσία σου. Μέχρι τότε ξέχασε το. Θα μάθεις τα πάντα για την εταιρική μορφή που μπορεί να σε συμφέρει διαβάζοντας τον οδηγό εδώ [[link από το άλλο άρθρο που θα γραφτεί στο άμεσο μέλλον]].
– Marketing: ευχή και κατάρα μαζί. Μπορεί να σε βοηθήσει να απογειώσεις την επιχείρησή σου, μπορεί όμως και να σου στοιχίσει περισσότερο από ό,τιδήποτε άλλο και εν τέλει να σε καταστρέψει.
Στην αρχική αυτή φάση θα χρειαστείς πολύ λιγότερα χρήματα για on-line πληρωμένη διαφήμιση (google ads, meta) από ό,τι αρχικά υπολογίζεις και αυτό είναι καλό.
Το μόνο συμπέρασμα που πρέπει να βγάλεις σε αυτή τη φάση είναι αν υπάρχει ενδιαφέρον για το προϊόν ή την υπηρεσία σου από αγνώστους προς τα εσένα.
Οι φίλοι και ο οικογενειακός κύκλος μετράνε “τόσο-όσο”, οπότε μην τους αφήσεις να σε αποθαρρύνουν αλλά και μη βασιστείς στον πιθανό ενθουσιασμό τους.
Με τα παραπάνω, που μπορεί να είναι λίγα ή πολλά από το mix που θα χρειαστεί η επιχείρησή σου, είναι απλά μία ένδειξη ότι πιθανόν να μπορέσεις να ξεκινήσεις την επιχειρηματική σου ιδέα με χαμηλότερο κεφάλαιο από ότι μπορεί να πίστευες.
Ωστόσο, υπάρχουν επιχειρήσεις που απαιτούν μεγαλύτερη αρχική επένδυση και σίγουρα αυτές οι €10.000 δεν φτάνουν παρά μόνο για να σχηματίσεις και να μπορέσεις να την παρουσιάσεις σε κάποιους που μπορούν να πιστέψουν σε αυτήν και να επενδύσουν τα χρήματά τους.
Στη θέση σου όμως δεν θα βασιζόμουν σε αυτό.
Ακόμη και οι έχοντες κεφάλαιο απαιτούν να δουν ότι η ιδέα σου πουλάει (proof of concept) και οτι εσύ και η ομάδα σου είστε οι κατάλληλοι για την πάτε σε άλλο επίπεδο με το κεφάλαιο τους.
Disclaimer: σαφώς και δεν μπορεί να υπάρξει ένας απόλυτος οδηγός που με μαθηματικούς τύπους να μπορεί να καθορίσει το ελάχιστο απαιτούμενο κεφάλαιο δημιουργίας της κάθε επιχείρησης.
Κάθε επιχειρηματική ιδέα είναι διαφορετική. Κάποιες χρειάζονται μεγάλο αρχικό κεφάλαιο (capital intensive businesses) και κάποιες χρειάζονται μόνο ένα laptop και ατελείωτες ώρες προσωπικής εργασίας.
Παρ’ όλα αυτά όμως, όλες οι επιχειρήσεις διέπονται από τους ίδιους κανόνες, ειδικά αυτές που είναι στο πρώτο στάδιο ανάπτυξης από €1 έως €1.000.000 σε ετήσιο τζίρο.