Δευτέρα πρωί κι έχουν ξεκινήσει οι συνεντεύξεις. Δεν αφορά κάποια executive θέση, ούτε είναι προαπαιτούμενη η εμπειρία.
Οι αιτήσεις στο site αγγελιών ήταν περισσότερες από τις προσδοκώμενες, μέσα σε 3 ημέρες είχαν στείλει περισσότερα από 60 βιογραφικά.
Με αφορμή πολλούς γύρους συνεντέυξεων όλα αυτά τα χρόνια, ήταν πλέον σαφές σε εμένα ότι κανείς δεν προετοιμάζει τους υποψηφίους για τις πραγματικές συνθήκες στην εύρεση εργασίας.
Το θεωρώ τουλάχιστον απαράδεκτο κάποιοι να περνάνε χρόνια στα πανεπιστήμια κι όμως να μην υπάρχει ένα πραγματικό σεμινάριο που να εξοπλίζει σωστά τους φοιτητές για την επόμενη ημέρα που θα αναζητήσουν μία εργασία.
Οπότε αν δεν έχουν φροντίσει για τα εντελώς απαραίτητα, πόσο άραγε απέχουμε για τα απαιτούμενα soft skills που θα έπρεπε να διδάσκονταν;
Έστω και όψιμα λοιπόν, κρίνω σκόπιμο να αναφερθώ σε κάποια σημεία-κλειδιά που θα μπορούσαν εν δυνάμει να βοηθήσουν κάποιους υποψηφίους όταν είναι στη διαδικασία για εύρεση εργασίας. Πολλά από αυτά θα μπορούσαν ενδεχομένως να βοηθήσουν και αυτούς που έχουν εργασιακή εμπειρία κι απλά θέλουν να αλλάξουν εταιρεία ή αντικείμενο.
Το σημαντικότερο δε είναι ότι αυτά είναι από πραγματική εμπειρία ενός εργοδότη κι όχι ενός recruiter.
Βιογραφικό
Πολλά από τα παρακάτω θα έπρεπε να ήταν αυτονόητα αλλά δυστυχώς δεν είναι, οπότε και τα αναφέρω:
- Σωστή σύνταξη και παρουσίαση. Απλότητα και
- Κανένα ορθογραφικό λάθος (κι όμως υπάρχουν τόσα που απορείς αν γνωρίζουν ότι υπάρχει διορθωτής κειμένου)
- Οικονομία χώρου: όλα όσα έχεις να αναφέρεις για εσένα, μπορείς να το κάνεις σε μία σελίδα. Δύο σελίδες βιογραφικό κανείς δεν διαβάζει, κυρίως οι εργοδότες.
- Αν δεν έχεις εμπειρία, είναι απολύτως θεμιτό να το αναφέρεις στην εισαγωγή του βιογραφικού. Προσωπικά εκτιμώ κάποια που θέλει να βγει από μία κατάσταση catch-22, στην οποία απαραίτητη συνθήκη για να εργαστείς είναι να έχεις κάποια προϋπηρεσία αλλά δεν μπορείς να βρεις μία εταιρεία για να αποκτήσεις προϋπηρεσία.
Αν όμως έχεις εμπειρία επίλεξε να γράψεις αυτά που είναι πιο σχετικά με τη θέση κι όχι όλα όσα έχεις κάνει από την αρχή της καριέρας σου. - Εστίασε περισσότερο σε όσα έχεις καταφέρει σε κάθε θέση κι όχι απαραίτητα στα καθήκοντα. Είναι πράγματι καλύτερα να αναφέρεις “20% αύξηση στις πωλήσεις του χ προϊόντος” παρά να αναφέρεις “υπέυθυνος πωλήσεων για το χ προϊόν”.
- Αν θέλεις να βάλεις και φωτογραφία (εσύ το κρίνεις) είναι προφανές ότι επιλέγεις μία που δεν είσαι σε παραλία ή σε ένα πάρτυ.
Μία φωτογραφία από τους ώμους και πάνω κι ένα χαμόγελο αρκεί για να βάλει κάποιος πρόσωπο στο όνομα του βιογραφικού. - Διάβασε προσεκτικά την αγγελία κι αν καταλάβουμε ότι “μιλάει” σε εμάς, τότε στέλνουμε συνοδευτικό κείμενο μαζί με το βιογραφικό μας. Εκτιμάς όταν κάποιος έχει ξοδέψει μερικά λεπτά παραπάνω για να διαβάσει προσεκτικά την αγγελία και να γράψει δύο εισαγωγικά λόγια σχετικά με την καταλληλότητά του για τη θέση.
- Στο email επικοινωνίας βάλε κάτι που να παραπέμπει σε πιο επαγγελματικό και το συνηθέστερο είναι το [ονοματεπώνυμο σου] @gmail.com (ή κάποιο άλλο email client.). Κι όμως, το jimakos69@ μάς λέει πολλά για σένα κι αυτά δεν είναι καλά…
- Τέλος, ποτέ μα ποτέ, μην στέλνεις το βιογραφικό σου σε οποιοδήποτε format εκτός από pdf. Είναι σύνηθες να το βλέπουμε σε word, το οποίο σαν εργοδότης δεν έχεις κανένα λόγο να το κατεβάσεις, να το σώσεις και μετά να το ανοίξεις. Σε word το στέλνουμε μόνο σε φίλους που μπορούν να προτείνουν αλλαγές.
Τηλεφωνική επικοινωνία
Ίσως δεν είναι αυτονόητο αλλά τα πάντα μετράνε. Αρχικά όταν στέλνεις βιογραφικά πρέπει να είσαι προετοιμασμένος ότι μπορεί κάποιος να σε καλέσει στο κινητό που δήλωσες! Είναι λογικό να μην είναι πάντα ανοιχτό, όπως επίσης να μην είναι η κατάλληλη στιγμή να μιλήσεις. Βλέπεις τον αριθμό και καλείς πίσω με την πρώτη ευκαιρία. Όποιος δεν απαντάει σε κλήσεις ή δεν καλεί πίσω, δεν προσλαμβάνεται και είναι λογικό.
Όταν μιλήσεις φρόντισε να είσαι κάπου ήσυχα και κυρίως μίλησε…χαμογελώντας. Δεκάδες έρευνες έχουν γίνει που έχουν αποδείξει ότι ο τόνος της φωνής είναι τόσο σημαντικός που μπορεί να καθορίσει την πορεία της συνομιλίας. Ένας βαριεστημένος στο τηλέφωνο υποψήφιος δεν είναι η καλύτερη ένδειξη.
Προετοιμασία
Εφόσον σε κάλεσαν σε ραντεβού, κάτι θα είδαν σε εσένα. Μπράβο. Τώρα είναι η ώρα να δεις κι εσύ. Μπες στο website τους και μάθε τα πάντα για την εταιρία, η ο οποία είναι εν δυνάμει μέλλουσα εργοδότρια σου. Όποια πληροφορία θα χρειαστείς είναι εκεί. Αν έχεις απορίες για κάποια λειτουργία τους, είναι ένα εξαιρετικά καλό σημάδι ότι έχεις διαβάσει προσεκτικά. Σημείωσε τες. Θα σου χρειαστούν στο επόμενο βήμα.
Ραντεβού
Πηγαίνεις στην ώρα σου. Ούτε νωρίτερα γιατί θα νιώσεις άβολα να περιμένεις αλλά ούτε με καθυστέρηση. Φρόντισε να είσαι κοντά στο σημείο συνάντησης μία ώρα πιο πριν και πιες έναν καφέ εκεί κοντά, ώστε να μπορείς με ασφάλεια να υπολογίσεις την ώρα άφιξης στο ραντεβού.
Δεν θα αναφερθώ στο στυλ και στο ντύσιμο, θεωρώ αυτονόητο ότι το casual chic μπορεί να σε βγάλει ασπροπρόσωπο σε οποιαδήποτε συνθήκη.
Κάθισε αναπαυτικά στη θέση που θα σου υποδείξουν. Τώρα ξεκινάει το καλό κομμάτι.
Να είσαι προετοιμασμένος/η ότι μπορεί να κλιθείς να απαντήσεις για κάθε θέση που δούλεψες στο παρελθόν και κυρίως να μιλήσεις για δύσκολες καταστάσεις που έχεις διαχειριστεί με επιτυχία. Πολλοί μπορεί να έχουν διαβάσει και σχετικά άρθρα όπως “οι 10 top ερωτήσεις σε συνέντευξη” και να σου κάνουν κάποιες ερωτήσεις τύπου: ποια είναι τα δυνατά σου σημεία, ποιο είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημα σου κ.α. Προσωπικά τις θεωρώ χαμένο χρόνο αλλά καλό είναι να ξέρεις ότι δεν υπάρχει σωστή ή λανθασμένη απάντηση σε τέτοιου είδους ερωτήσεις.
Πιστεύω ότι το ζητούμενο είναι να μπορείς με ευχέρεια κι άνεση να απαντήσεις σε κάθε ερώτηση. Ακόμη όμως και να δυσκολευτείς, μην ανησυχείς. Χαμογέλασε και δείξε ότι μπορείς να είσαι ανθρώπινος. Η αυθεντικότητα πάντα εκτιμάται.
Τι δεν πρέπει να κάνεις:
- Ποτέ δεν ξεκινάς με διευκρινίσεις σχετικά με τον μισθό, τα επιδόματα και φυσικά τις μέρες αδείας. Είναι συνηθισμένο λάθος, το οποίο όμως καταδικνύει έναν άνθρωπο που δεν τον νοιάζει τίποτα άλλο πέραν του να παίρνει έναν μισθό, να φεύγει στην ώρα του και να μπορεί να παίρνει άδειες. Όταν έχει προχωρήσει η συνέντευξη και υπάρχει το καλό κλίμα, είναι απόλυτα δικαιολογημένο να ζητήσεις διευκρινίσεις για οικονομικά κι για άλλες παροχές.
- Ποτέ δεν κάνεις προσωπικές ερωτήσεις. Έχεις δικαίωμα να μοιραστείς εσύ ό,τι κρίνεις ότι μπορεί να σε βοηθήσει από την προσωπική σου ζωή (μέχρι κάποιο όριο φυσικά) αλλά δεν μπορείς να ρωτήσεις εσύ τον άλλον απέναντι σου.
- Στο τέλος, δεν ρωτάς για τα επόμενα βήματα. Είμαι βέβαιος ότι θα σε ενημερώσουν οι ίδιοι.
Τι πρέπει να κάνεις:
- Διευκρινίσεις για τη θέση που καλείσαι να αναλάβεις. Είναι απολύτως θεμιτό να κάνεις όσες ερωτήσεις θέλεις σχετικά με το τι είναι ζητούμενο από εσένα εάν κι εφόσον προσληφθείς. Για την καθημερινότητά σου πρόκειται άλλωστε οπότε πρέπει να ξέρεις πρωτίστως εσύ τι θα κλιθείς να κάνεις.
- Εάν δεν έχεις κατανοήσει πλήρως κάποια λειτουργία της εταιρείας, μπορείς να ρωτήσεις. Αν δεις ότι κι ο άλλος δεν το γνωρίζει (καθόλου σπάνιο κι αυτό!) τότε μην επιμείνεις.
- Να είσαι προετοιμασμένος/η ότι μπορεί να ερωτηθείς σχετικά με το μισθό που θα ήθελες. Συνήθως δεν είναι ερώτηση-παγίδα αλλά αυτό πολλές φορές συμβαίνει σε μικρότερες εταιρείες οι οποίες δεν έχουν συγκεκριμένο μισθό για τη συγκεκριμένη θέση.
Σε καμία όμως περίπτωση μην το αφήσεις κενό. Αν όντως έχεις ένα συγκεκριμένο ποσό κάτω από το οποίο δεν μπορείς σε καμία περίπτωση να δεχτείς, οφείλεις να το πεις, ακόμη κι αν αυτό σού στοιχίσει τη θέση. Αν όμως βρίσκεις θελκτικό το αντικείμενο της εργασίας, τους ανθρώπους, το περιβάλλον, και το μισθολογικό έρχεται δεύτερο, τότε να επισημάνεις ανοιχτά αυτές τις συνθήκες και να ζητήσεις να σου προτείνουν εκείνοι ένα ποσό. Με λίγα λόγια, με αυτό το τρόπο δείχνεις ότι σκέφτεσαι μακροπρόθεσμα και ότι τώρα προτεραιότητά σου είναι η επαγγελματική σου εξέλιξη κι όχι (ακόμη) τα χρήματα.
Σε γενικές γραμμές θα έλεγα πως υποψήφιος που δεν έχει ερωτήσεις, δεν έχει καταλάβει τίποτα. Ακόμη κι αν όλα όσα είναι σαφή, είμαι σίγουρος ότι μπορείς να βρεις να ρωτήσεις κάτι.
Κλείνοντας τη συνάντηση, εάν κι εφόσον βρήκες τη θέση κατάλληλη για εσένα και είσαι εντάξει με το μισθολογικό, τότε οφείλεις να το εκφράσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που κι εμείς σε συνεντεύξεις προσπαθούμε με κόπο να εντοπίσουμε αν ο/η υποψήφιος/α θέλει να εργαστεί σε εμάς.
Γενικά έχω παρατηρήσει ότι υπάρχει μία έλλειψη έκφρασης, είτε θετικής είτε αρνητικής. Κανείς δεν παίζει πόκερ σε μία συνέντευξη. Είμαστε απλά άνθρωποι που γνωριζόμαστε πρώτη φορά και μπορεί να υπάρχει αμηχανία κι από τις δύο πλευρές.
Ακόμη κι ένας επίλογος όπως πχ “Θα ήμουν ιδιαίτερα υπερήφανη να εργαστώ εδώ ως [….]. Θα περιμένω νέα σας όταν έχετε κλείσει τον κύκλο των συνεντεύξεων και φυσικά θα είμαι διαθέσιμη αν επιθυμείτε και μία δεύτερη συνάντηση” θα ήταν μία ιδανική και καθαρή ένδειξη ενδιαφέροντος.
Με όλα τα παραπάνω, είμαι σίγουρος ότι μπορείς να πιάσεις τη θέση. Αν αυτό δεν συμβεί, σημαίνει ότι πιθανόν δεν ήσουν κατάλληλος για αυτήν, το οποίο μόνο καλό μπορεί να είναι. Δεν θα ήθελες να εργαστείς σε μία θέση στην οποία δεν υπάρχει αμοιβαία επιθυμία. Μην το παίρνεις προσωπικά γιατί ούτε οι εργοδότες το κάνουν.
Λίγα λόγια σχετικά με τους εργοδότες που κάνουν τις συνεντεύξεις:
Δεν είναι λίγες οι φορές που καλούμαστε να καλύψουμε μία θέση και ούτε εμείς οι ίδιοι έχουμε σχηματίσει τον ιδανικό υποψήφιο για αυτή τη θέση. Καλό είναι να το κάνουμε και να έχουμε αποφασίσει τι θέλουμε σε επίπεδο προσόντων, εμπειρίας, soft skills, αποδοχών, κτλ.
Εαν είμαστε από τους εργοδότες που υποστηρίζουν την εξέλιξη των εργαζομένων στις εταιρείες μας οφείλουμε να το επικοινωνήσουμε με κάθε τρόπο. Οφείλουμε να “δούμε” ανάμεσα στα λεγόμενα της υποψήφιας για μία θέση, αν έχει την πρόθεση να παραμείνει στην εταιρεία ή απλά είναι ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι να βρει κάτι που η ίδια θεωρεί πιο ταιριαστό σε εκείνη. Εφόσον εμείς έχουμε πρόθεση να αφιερώσουμε πόρους, προσωπικό χρόνο κι ενέργεια για να τη βοηθήσουμε να εξελιχθεί επαγγελματικά, είναι απολύτως απαραίτητο να μπορέσουμε να διακρίνουμε ανάμεσα σε αυτά τα δύο.
Αναγνωρίζω πως κάθε απόφαση που λαμβάνουμε την παίρνουμε με το συναίσθημα/ένστικτο κι αυτό ισχύει και στην επιλογή του υποψηφίου για μία θέση. Με λίγα λόγια έχουμε από πριν αποφασίσει αν κάποιος “μάς κάνει” και μετά με ερωτήσεις ή και με τεστ προσπαθούμε να δικαιολογήσουμε αυτή μας την απόφαση. Προσωπικά όσες φορές έχω κοιτάξει τα “δεδομένα” του υποψηφίου που με εντυπωσιάζουν αλλά υπάρχει ένα αδικαιολόγητο “αλλά…” στο πίσω μέρος του μυαλού, ποτέ δεν έχει βγει σε καλό αυτή η συνεργασία. Να εμπιστεύομαστε το ένστικτό μας. Αυτό άλλωστε πιάνει όλα όσα δεν λέγονται και μπορούν να κρυφτούν.
Σημαντικότερο όμως είναι να κατανοήσουμε τη θέση ενός κυρίως νέου εργαζόμενου χωρίς μεγάλη εμπειρία, ο οποίος και άγχος θα έχει, και αγωνία θα έχει, καθώς βρίσκεται σε ένα άγνωστο περιβάλλον με άγνωστους ανθρώπους στο οποίο καλείται να “πουλήσει” όσο καλύτερα μπορεί τον εαυτό του. Είναι εξαιρετικά δύσκολο, οπότε θα συμβούλευα να γίνουμε πιο ανθρώπινοι και φιλικοί σε όλη τη διαδικασία, γιατί έτσι μπορεί και η υποψήφια να φανερώσει στοιχεία του χαρακτήρα της που υπό άλλες συνθήκες δεν θα έβγαιναν σε μία συνέντευξη.
Να θυμόμαστε εμείς οι εργοδότες ότι χωρίς τους κατάλληλους ανθρώπους δίπλα μας η επιχείρησή μας είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Οπότε, φτιάξτε την καλύτερη δυνατή ομάδα που μπορείτε, βάλτε τον κατάλληλο άνθρωπο στην κατάλληλη θέση, να είστε πάντα εκεί για να δίνετε το όραμα, να αφαιρείτε τα εμπόδια και τέλος, να τους αφήνετε να κάνουν τη δουλειά τους…